หลักประมุขศิลป์ที่มาในพระไตรปิฎก

EasyChair Preprint 2479

Abstract

         ประมุขศิลป์ (Leadership) เป็นคุณสมบัติของผู้ปกครองที่ต้องมีคุณลักษณะที่ดีซึ่งหมายถึงศิลปะในการปกครองคน หรือในการนำพาองค์กรไปสู่เป้าหมายที่ต้องการได้ ซึ่งการเป็นผู้นำที่ดีนั้นผู้นำจะต้องใจกว้างเปิดใจยอมรับความคิดเห็นที่แตกต่างแต่ไม่แตกแยก และต้องยอมรับการเปลี่ยนแปลงที่จะตามมาอยู่ตลอดเวลา

           ผู้นำที่ดีต้องไม่ใช้วิธีการข่มขู่ หรือ ใช้แต่อำนาจเพื่อให้ผู้อยู่ใต้การปกครองปฏิบัติตามในสิ่งที่ตนเองต้องการ แต่ผู้นำที่ดีต้องใช้ทั้งหลักนิติรัฐผสมหลักรัฐศาสตร์ เป็นเครื่องมือในการปกครองและต้องนำหลักโลกบาลธรรมมาใช้กำกับใจ นั่นคือ หิริ ความละอายแก่ใจ และโอตัปปะ ความเกรงกลัวโทษทัณฑ์ที่จะตามมา อีกทั้งต้องละเว้นจากอคติเพื่อให้เกิดความเที่ยงตรงในการปกครอง นอกจากนี้ผู้นำต้องใช้หลักพรหมวิหารมาเป็นตัวเชื่อม เพื่อบูรณาการให้การปกครองนั้นบรรลุเป้าหมายอันพึงประสงค์

          นอกจากนี้แล้วผู้ปกครองต้องมีคุณลักษณะผู้ปกครองที่ดี 10 อย่าง นั่นคือ 1) ผู้นำต้องกล้าที่จะเปลี่ยนแปลง 2) ผู้นำต้องมีจิตวิทยาและมีมนุษยสัมพันธ์ 3) สามารถจูงใจผู้คนได้ดี 4) มีความรับผิดชอบสูง 5) มีความยืดหยุ่นและมีความเด็ดขาด 6) มีความรอบรู้ 7) ประสานงานเก่ง 8) กระตือรือร้น 9) ทำงานเคียงข้างลูกน้องได้ 10) น่านับถือ

         อนุมานได้ว่า ประมุขศิลป์ คือคุณลักษณะของผู้นำที่พึงประสงค์ในยุคปัจจุบัน เป็นสิ่งที่ต้องแสวงหาจากการเรียนรู้จากประสบการณ์ เป็นพรแสวง ไม่ใช่พรสวรรค์ การเป็นผู้ปกครองหรือผู้นำที่ดีจะต้องมีความสามารถโดยนำหลักการปกครองทางโลกควบคู่กับการใช้หลักธรรมมาเป็นตัวกำกับใจเพื่อให้เกิดความเหมาะสม   ดังนั้นผู้ปกครองที่ดีจึงต้องปฏิบัติตนให้เหนือกว่าคนธรรมดา เป็นต้นแบบให้กับทุกคนที่อยู่ภายใต้การปกครอง ในขณะเดียวกันผู้ปกครองต้องมีบุคลิกของราชสีห์ในเวลาเดียวกัน กล่าวคือ มีความสง่างาม มีความน่าเกรงขาม มีความน่าเชื่อถือและปฏิบัติตนให้อยู่ในหลักทศพิธราชธรรม ดังนั้นประมุขศิลป์หรือผู้ปกครองที่ดีจึงต้องมีหลักการครองตนครองคนครองงานเพื่อให้บรรลุถึงเป้าประสงค์ของการปกครองสืบไป

Keyphrases: การปกครอง, ทศพิธราชธรรม, ประมุขศิป์, พรหมวิหาร, พระสุตตันตปิฎก, พระไตรปิฎก, อคติ, โลกบาลธรรม

@booklet{EasyChair:2479,
  author    = {Satitt Kromthong and Techatat Paksangkhane and Padit Srinonyang},
  title     = {The Principle of Leadership in the Pali Canon},
  howpublished = {EasyChair Preprint 2479},
  year      = {EasyChair, 2020}}